KỸ THUẬT CHĂM SÓC CAM SÀNH

Cam sành là một giống cây ăn quả thuộc chi Cam chanh có quả gần như quả cam, có nguồn gốc từ Việt Nam. Quả cam sành rất dễ nhận ra nhờ lớp vỏ dày, sần sùi giống bề mặt mảnh sành, và thường có màu lục nhạt (khi chín có sắc cam), các múi thịt có màu cam.

1. Đặc điểm hình thái:

 Cây cam sành có chiều cao từ 2 – 4 m, cây có tán lá tròn, tán cây tạo hình bán cầu. Độ rộng tán tùy thuộc vào chế độ chăm sóc và tùy thuộc vào độ tuổi của cây. Khung cành dày, nhiều cành tăm, lá nhỏ, phiến lá dày, bóng.

Chùm hoa cam sành từ cuống đến nụ được phủ một lớp lông màu trắng. Cây cam sành ra hoa, ra quả phụ thuộc khá nhiều vào thời tiết.

– Quả cam sành hình tròn hơi dẹt, vỏ màu vàng cam, cuống nhỏ, vỏ quả sần, đốm nắng, ăn có hương thơm, vị ngọt thanh, hơi chua dôn dốt. Quả chín từ đầu tháng 10 đến tháng 11 (Âm lịch) hàng năm.

Mật độ trồng cam sành của từng vườn cam khác nhau do từng thời điểm trồng và kỹ thuật trồng khác nhau, phổ biến có các công thức trồng như: trồng với mật độ 4 x 4 m, 5 x 5 m hoặc 6 x 6 m.

2. Bón phân cho cam sành:

Tuổi cây	Phân chuồng (kg/cây)	Kg/cây
		Urê	Lân	Kali
1-3	20-30	0,1-0,3	0,3-0,5	0,2
4-6	30-50	0,4-0,5	0,6-1,2	0,3
7-9	60-90	0,6-0,8	1,3-1,8	0,4
Trên 10	100	0,8-1,5	2,0	0,5

Thời kỳ bón:

 Cây từ 1-3 tuổi: bón phân chuồng + phân lân bón vào tháng 12 đến tháng 01.

 Đạm urê và kali bón làm 3 lần:

Lần 1: vào tháng 1-2: 30% đạm

Lần 2: vào tháng 4-5: 40% đạm + 100%kali

Lần 3: tháng 8 – 9: 30% đạm. (thời gian bón còn tùy thuộc vào khí hậu từng vùng)

Năm thứ 4 trở đi: phân chuồng + lân + vãi sau khi thu hoạch quả (quả tháng 12 sang tháng 1).

Thúc lần 1(Bón đón lộc xuân ): khoảng từ 15/2-15/3: 40% đạm + 40% kali

Thúc lần 2: vào tháng 4-5: 30% đạm + 30% kali

Thúc lần 3 (Bón thúc cành thu và nuôi quả ): vào tháng 6-7: 30% đạm + 30% kali.

Cách bón:

Sau khi thu hoạch: bón theo vành mép tán, đào rãnh sâu 20cm, rộng 30cm.

Các loại phân trộn đều cho vào rãnh lấp kín đất, tủ rơm giữ ẩm. Bón thúc vào lần 1, lần 2 và lần 3: trộn đều các loại phân hóa học rải đều trong vòng tán cây, đào rãnh sâu 4-5cm, vùi đất lấp kín, tủ rơm rác để giữ ẩm.

3. Tưới nước:

Sau trồng tưới ướt đẩm đất.

Sau khi trồng hai ngày tưới 1 lần

Khi cây xanh tốt trở lại:5 – 7 ngày tưới 1 lần.

Thời kỳ khô hạn, ít mưa nên tưới 3 – 5 ngày 1 lần.

Tưới dặm nếu nắng gắt, thoát nước kịp thời khi bị úng. Tiến hành tủ gốc cam.

4/ Sâu bệnh hại và biện pháp phòng trừ:

 – Sâu vẽ bùa (Phyllocnistis citrella): Sâu non đục vào lá gây nên những đường ngoằn ngoèo, thường đi chung với bệnh loét gây nên.

Tỉa cành, bón phân hợp lý, điều khiển sự ra chồi sao cho đồng loạt để hạn chế sư lây nhiễm liên tục trong năm. Phòng trừ bằng cách phun thuốc sớm ngay từ giai đoạn cây ra lộc non .

Sử dụng một trong các loại thuốc: Phosphomidon, Dimethoate, Trigard, Abamectin và Dimilin có hiệu qủa phòng trị tốt sâu vẽ bùa. Bên cạnh các loại thuốc hóa học thì hiệu quả của dầu khoáng đối với sâu vẽ bùa cũng đã được khẳng định.

– Sâu đục thân, cành: Sâu đục rỗng thân cành gây chảy mủ, cành chết. Sâu đùn mạt cưa ra ngoài miệng hang. Phòng trừ bằng cách cắt bỏ cành bị hại nặng, chích thuốc trừ sâu vào lỗ đục (Dùng thuốc cypermap 25EC, Map permethrin 50EC…), có thể rải ít Basudin 10H, dùng móc sắt bắt sâu.

– Nhện đỏ, nhện trắng: Có thể sử dụng thuốc hoá học khi mật số Nhện đạt 3 con thành trùng /lá hoặc trái. Sử dụng các loại thuốc đặc trị Nhện, các loại thuốc trừ Sâu gốc Cúc hoặc Lân hữu cơ kết hợp với Dầu khoáng. Ðể ngăn chặn sự bộc phát tính kháng thuốc, khi sử dụng thuốc hóa học cần luân phiên các loại thuốc có gốc hóa học khác nhau. Có thể sử dụng các loại thuốc như Comite, Trebon, Pegasus, Bi 58, Kelthane, Danitol, Ortus 5SC, Selecron 500EC/ND… (theo liều lượng khuyến cáo) và Dầu khóang DC-Tron Plus (nồng độ 0,5%)…

– Bệnh Bồ hóng: Bệnh thường xuất hiện nơi râm mát, và đây là bệnh kế phát sau khi có sự hiện diện của côn trùng họ chích hút. Nấm phát triển trên bề mặt lá, cành non, tạo thành lớp dày che kín cả mặt lá, thân, trái. Hạn chế sự phát triển của nhóm côn trùng họ chích hút, bằng các loại thuốc đặc trị cho từng nhóm côn trùng chích hút ấy. Dùng máy phun nước lên tán cây rửa trôi các chất thải của côn trùng họ chích hút thải ra. Hạn chế sử dụng phân bón qua lá, nếu phun phân bón qua lá nhiều bệnh gây hại ngày càng nặng hơn. Phun thuốc trị khi bệnh nặng: Copper B 75 WP, Derosal 60 WP, Kumulus 80 DF, Champion 77 WP với nồng độ 0,2-0,5% hoặc Chlorine 0,04%, phun 7-10 ngày/lần.

5. Các biện pháp chăm sóc khác:

 Thường xuyên làm sạch cỏ và trồng cây xen che phủ đất, giữ ẩm, hạn chế cỏ dại theo phương châm lấy ngắn nuôi dài (có thể trồng chuối trong 2 -3 năm đầu)

Tạo tán: đối với cây ghép được tiến hành như sau: Khi chồi mắt ghép cao 30-40 cm thì bấm ngọn tạo cành cấp 1. Khi cành cấp 1 dài 30-40 cm bấm ngọn để tạo cành cấp 2, từ các cành này mọc ra cành cấp 3. Nên để 3-4 cành cấp 1; 6-8 cành cấp 2 và 12-16 cành cấp 3 để tạo cho cây có tán hình mâm xôi, thấp cây dễ chăm sóc.

Thời kỳ nụ hoa, quả non: tỉa hoa dị hình, quả ra muộn. Thời kỳ đậu quả 1-2 tuần: phun bổ sung chất dinh dưỡng và nguyên tố vi lượng.

6/ Chăm sóc cam sau thu hoạch:

 Cam, quýt sau thu hoạch cần được chăm sóc, vệ sinh, cắt tỉa, phòng trừ sâu bệnh để cây tiếp tục phát triển và cho mùa bội thu sau.

 – Tiến hành làm sạch cỏ dại, sau 25 – 30 ngày thu hoạch cắt tỉa các cành sâu bệnh, cành tược, khô héo, cành tăm hương, mọc không đúng hướng…

 – Quét vôi vào gốc cây ngăn sự cư trú của sâu bệnh.

 – Phòng trừ sâu bệnh bằng các biện pháp kỹ thuật tổng hợp: bón phân đầy đủ, cân đối, kịp thời, bón đúng kỹ thuật, phun thuốc đúng lúc, đúng cách.

Hiên Nông Hóa Xanh có đầy đủ giải pháp để chăm sóc cây cam sành trong tất cả các giai đoạn: Phân dơi sệt, Amino-combi, CanxiBo+ TE, Chitosan…

7/ Xử lý ra hoa:

 Ngưng tưới và rút nước mương (nếu có) khoảng 2-4 tuần cho đến khi cây vừa “xào lá” (lá hơi héo vào buổi chiều nhưng sáng mai không tươi lại hoàn toàn). Sau đó tưới nước đẫm lại ba ngày liền, ngày tưới hai lần. Ngày thứ tư thì tưới mỗi ngày/lần.

Sau đó sử dụng nhiều chế phẩm có tác dụng trong việc kích hoa, chống rụng hoa, tạo trái, to trái…Nông Hóa Xanh sẽ chia sẻ chi tiết trong các bài viết sau.

8/ Thu hái và bảo quản:

 Khi quả có màu đỏ da cam và vàng lá cam 1/3 – ¼ diện tích vỏ quả thì thu hoạch, thu hoạch và ngày nắng ráo, dùng kéo cắt hạn chế rụng lá gãy cành.